fot. Andrzej Romański
Prof. dr hab. Alicja Chruścińska z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK jako jedyna uczona z Polski znalazła się na prestiżowej liście wydawnictwa Elsevier Women in Physics 2017 – kobiet, których szczególne osiągnięcia z fizyki zmieniają świat.
W zestawieniu uwzględniono 45 badaczek z całego świata, a ich publikacje, uznane za szczególnie znaczące, znalazły się w specjalnym elektronicznym wydaniu Virtual Special Issue on Women in Physics 2017.
Podstawą wyróżnienia dla prof. dr hab. Alicji Chruścińskiej stała się jej praca On some fundamental features of optically stimulated luminescence measurements. Publikacja dotyczy zjawiska optycznie stymulowanej luminescencji występującego powszechnie w ciałach krystalicznych nie będących metalami. Wykazuje ona, że efekty termiczne obserwowane wcześniej w eksperymentach i wyjaśniane za pomocą złożonych modeli zjawiska, są wynikiem udziału w procesie stymulacji drgań sieci krystalicznej i można je obserwować także dla podstawowego modelu optycznie stymulowanej luminescencji. Konsekwencją wprowadzenia do opisu zjawiska udziału drgań sieci krystalicznej było opracowanie nowych metod pomiaru, z których jedną w pracy przedstawiono szczegółowo. Optycznie stymulowana luminescencja jest szeroko wykorzystywana w dozymetrii do pomiaru dawki pochłoniętej przez osoby narażone na promieniowanie jądrowe w pracy lub w środowisku naturalnym, do obrazowania w diagnostyce medycznej (płytki PSP) oraz do określania wieku obiektów archeologicznych i geologicznych (datowanie OSL).
Prof. dr hab. Alicja Chruścińska – ukończyła fizykę na UMK w 1987 r. Stopień doktora uzyskała w 1994 r., a doktora habilitowanego w 2011 r. Od 2015 r. kierowała Zakładem Fizyki Półprzewodników i Fizyki Węgla, a obecnie kieruje Zakładem Fizyki Stosowanej Instytutu Fizyki UMK. Była kierownikiem projektu badawczego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 2010-2014 oraz koordynatorem na UMK realizowanego w konsorcjum projektu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (I Konkurs Programu Badań Stosowanych) w latach 2012-2016. Obecnie ze strony UMK koordynuje prace w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki (OPUS 11) przyznanego konsorcjum UMK i Politechniki Śląskiej. Od 2015 r. kieruje pracami badawczymi w ramach spółki spin-off UMK LumiDatis, która w 2017 r. uzyskała dofinansowanie na realizację projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego (Poddziałanie 1.3.1 – Wsparcie procesów badawczo-rozwojowych w przedsiębiorstwach akademickich). Współpracuje z naukowcami z wielu ośrodków zagranicznych. Jest członkiem Rady Redakcyjnej międzynarodowego czasopisma Radiation Measurements. Na dorobek naukowy dr hab. A. Chruścińskiej składa się 57 publikacji, z których 48 zamieszczono w czasopismach z listy filadelfijskiej, dwa patenty oraz dwa zgłoszenia patentowe. Jeden z wynalazków został nagrodzony srebrnym medalem na wystawie The World Exhibition of Inventions, Research and New Technologies INNOVA 2015 w Brukseli. Prace prezentują wyniki badań eksperymentalnych oraz modelowania procesów termoluminescencji i optycznie stymulowanej luminescencji, dotyczą także zastosowania tych zjawisk w datowaniu luminescencyjnym osadów geologicznych i obiektów archeologicznych oraz w dozymetrii awaryjnej.
Tekst przygotowany przez Dział Promocji i Informacji UMK